In order to investigate the possibility of quinoa producing in Garmsar, Iran, a factorial experiment conducted in randomized complete block design with three replications in 2018-2019 growing season at Garmsar Agricultural Research Station. The factors were planting date at three levels (March 6th, April 1st and April 6th) and the three genotypes of quinoa (Q26, Q29 and Titicaca). Results showed that the effect of planting date was significant for all studied traits except the harvest index. Also, all studied traits were significantly different in all genotypes. Titicaca planted on March 6th had the highest yield (2276 kg.ha-1).The grain yield and yield components decreased with the delaying the planting date. Compared to early plantings, Latest date, April 6th, led to reduction of all traits, especially grain yield (about 50%). The results of simple phenotypic correlation between the studied traits showed that grain yield per hectare had the highest correlation with plant yield (0.877) and then with leaf area index (0.832), panicle weight (0.815) and number of branches per plant (0.745) that was significant at the 1% probability level.

To investigate the effect of weed interference and weed-free periods on Balangu (Lallemantia royleana Benth. in Wall) and to evaluate the critical period of weed control (CPWC) in this oilSeed crop, an experiment was conducted as a randomized complete block design with three replications in Naghadeh region in 2018. Experimental consisted of two groups of treatments; weed infestation treatments (infestation for 144.2, 345.9, 574, 848.2, 1147.6 and 1451.3 growing degree day (GDD) after transplanting and then plots were remained weed-free the rest of the growing season) and weed-free treatments (weeding for 144.2, 345.9, 574, 848.2, 1147.6 and 1451.3 GDD after transplanting and then plots were remained infested until harvesting time). In each block, one weed free and weed infested control was for all the growing season. Results indicated that the density and dry biomass of weeds were increased as weed removal was delayed. In contrast, density and dry biomass of weeds were decreased as weeds establishment was delayed. Height, tetrachenes fruits, ripened achenes, 1000-Seed weight and biological, Seed and relative yields of Balangu were decreased and increased as the duration of weed-infested and weed-free period increased, respectively. Also, logistic and Gompertz curves fitted to data showed that the beginning and end of the CPWC based on a 10% yield loss of relative yield, was estimated to be from 11 to 108 days after transplanting (97 days weed-free period) in order to prevent a noticeable yield loss.

علف باغ (Dactylis glomerata) یکی از گرامینه های مهم مرتعی چند ساله برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است. برای شناسایی ارقام و اکوتیپهای علوفه ای پرمحصول با بذردهی مطلوبف 29 رقم و اکوتیپ علف باغ در شرایط کشت تک بوته (فاصله دار) با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج مورد مطالعه قرار گرفتند. صفات، تاریخ ظهور خوشه، تاریخ گرده افشانی، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد ساقه در بوته، وزن بذر در ساقه، عملکرد بذر، شاخص برداشت، تعداد بذر در ساقه، عملکرد علوفه، در سالهای 1379 و 1380 مورد اندازه گیری قرار گرفتند. داده های مربوط به هر صفت در هر سال مورد تجزیه واریانس قرار گرفتند. ضمنا داده های دوسال با استفاده از طرح کرتهای خرد شده در زمان مورد تجزیه آماری واقع شدند.نتایج محاسبات آماری نشان داد، تفاوت بین ارقام و اکوتیپها برای تمام صفات مورد مطالعه معنی دار بود. اثر متقابل رقم×سال نیز برای کلیه صفات معنی دار بود. نتایج نشان داد برای عملکرد بذر، ارقام و اکوتیپهای ایران، کرج 1053، همدان 1453، کرج 10112، پاسند 1773 و ارقام خارجی آمریکا 1634، آمریکا 1715، اسپانیا 1054 و روسیه 1551 نسبت به سایر ارقام و اکوتیپها محصول بذر بیشتری تولید نمودند. به طورکلی، ارقام و اکوتیپهای کرج 1053، کرج 10112، کرج 197، پاسند 1773 و رقم خارجی روسیه 1551 از نظر تولید همزمان محصول بذر و علوفه بیشتر، نسبت به سایر ارقام برتری داشتند.نتایج همبستگی فنوتیپی و رگرسیون گام به گام نشان داد که بیوماس کل، شاخص برداشت، تعداد بذر در خوشه، تاریخ ظهور خوشه از جمله صفاتی بودند که بیشترین تاثیر را بر عملکرد بذر علف باغ داشتند. بنابراین، برای بهبود عملکرد بذر این گیاه اصلاح در جهت افزایش صفات فوق توصیه می شود.

رویش بذر نقطه آغاز زندگی در بسیاری از گیاهان است و روش های صحیح انتخاب بذر و تولید آن اثر زیادی بر روی محصول می گذارد. در این روش بررسی های مزرعه ای و متعاقب آن آزمون های آزمایشگاهی به منظور ارزیابی بنیه بذری هفت لاین سورگوم علوفه ای مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش مزرعه ای با استفاده از طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به منظور برآورد سبز مزرعه در سال 1377 در کرج پیاده گردید. بذرهای هر لاین در هر تکرار در 4 خط به طول 7 متر به صورت خطی در پشته هایی به فاصله 65 سانتی متر از همدیگر کشت گردید که بعد از سبز شدن درصد سبز مزرعه در هر کرت اندازه گیری شد. سپس در مرحله 6-4 برگی تنک گردید که فاصله بوته ها در روی ردیف به 6 سانتی متر رسید، مواظبت های در حال رشد هر یک به موقع خود انجام گرفت. در مرحله رسیدگی کامل بذری از هر هفت لاین نمونه گیری به عمل آمد و در آزمایشگاه با استفاده از طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار آزمون های جوانه زنی استاندارد، سرما، پیری تسریع شده و هدایت الکتریکی بر روی بذرها اجرا گردید. از پژوهش انجام شده بر روی لاین های داخلی سورگوم علوفه ای می توان نتیجه گرفت که لاین های KFS1، KSF2 و KFS4 در میان دیگر لاین ها با اختلاف معنی داری از بنیه بذری بالایی برخوردار می باشند و همچنین درصد سبز بیشتری را به خود اختصاص داده اند و در نهایت محصول علوفه تر و خشک بالایی را تولید نمودند.

Identifying the constraining factors of production and yield gap is very important. Therefore; this research was performed to identify the production constraining factors of local rice cultivars. All management practices from nursery preparation to harvesting stages for 100 paddy fields of local rice cultivars were recorded through field studies, in Sari, from 2015-2016. In the CPA, the actual and calculated potential yield were 4495 and 5703 kg/ha, respectively and the gap was 1221 kg/ha. The yield gap caused by number of top-dressing variables was 324 kg/ha, equal to 27% of the total yield gap. The yield gap related to previous year of legumes cultivation was 218 kg ha-1, equal to 18% of the total yield variation. Among the 10 variables entered in the CPA model, the effects of top-dress fertilizer application and its application frequency and foliar application were remarkable, which could compensate a significant part of the yield gap (444 kg/ha, 37% of total) in the farmers’ fields by managing these variables. According to boundary line analysis (BLA) finding, actual yield mean on the basis of optimal limit related to 12 variables under study was 5369 kg/ha, with 881 kg/ha yield gap . Mean relative yield and relative yield gap for 12 variables (transplanting date, Seedling age, number of Seedlings per hill, planting density, nitrogen and phosphorous per hectare, nitrogen before transplanting, harvesting date, lodging problem, pest problem, diseases problem and weeds problem) were 83.64 and 16.35 kg/ha, respectively. Based on the finding, it can be stated that the model precision is appropriate and can be applied for both estimation of the quantity of yield gap and determining the portion of each restricting yield variables.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

عملکرد دانه یک صفت کمی و تحت تاثیر محیط بوده و وراثت پذیری پایینی دارد. بنابراین، انتخاب گیاهان زراعی برای عملکرد دانه بدون کنترل محیط، می تواند غیر قابل اطمینان باشد. هدف از این کار، مطالعه ارتباط بین عملکرد دانه و اجزای عملکرد با استفاده از تجزیه مسیر و مدلسازی از طریق رگرسیون ریج برای پیش بینی عملکرد دانه بود. بر این اساس آزمایشی با طرح اسپیلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1384 انجام شد. کرتهای اصلی به چهار سطح آبیاری پس از 60±3، 80±3، 100±3 و 120±3 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A (به ترتیب از I1 تا I4) و کرتهای فرعی به دو رقم سویا (هاک و زان) اختصاص یافتند. در این مطالعه اجزای عملکرد رکن اصلی آزمایش را تشکیل می دادند که عبارت بودند از: تعداد نیام در گیاه (x1)، تعداد دانه در نیام (x2)، تعداد دانه در گیاه (x3)، تعداد گره های بارور در گیاه (x4) و وزن صد دانه (x5). ضرایب همبستگی پیرسون و تجزیه مسیر اجزای عملکرد x1 تا x5 بر روی عملکرد دانه (Y) نشان داد که مه مترین اثرات غیر مستقیم روی عملکرد دانه، اثر تعداد نیام در گیاه (x1) از طریق تعداد دانه در گیاه (x3) (ضریب 0.29)، تعداد نیام (x1) از طریق تعداد گره های بارور (x4) (ضریب 0.24) و تعداد دانه در گیاه (x3) از طریق تعداد نیام (x1) (ضریب 0.24) بودند. تمامی ضرایب رگرسیونی بجز (x2) تعداد دانه در نیام (که در دو سطح آبیاری I 1 و I 4 مثبت بودند. نتایج نشان داد که صفت تعداد دانه در نیام (x1) در گیاه زراعی سویا به مقدار آب مصرفی بسیار حساس بوده بطوری که در مقادیر حداکثر و حداقل آبیاری، مقدار آن با عملکرد رابطه معکوس داشت. در این مطالعه یک مدل نمایی برای محاسبه عملکرد با استفاده از اجزای عملکرد تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری ارائه شد. این مدل از لحاظ آماری قابل اطمینان است. در آزمایش حاضر مشخص است که کنترل ژنتیکی عموم یتر از کنترل محیط برای x1 تا x5 است. بنابراین، تصور میشود که x3، x1 و x4 تحت کنترل ژنتیکی و x2 و x5 تحت کنترل محیط است.

به منظور بررسی پاسخ عملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت دانه ارقام گلرنگ به تنش کم آبی و پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و طی دو سال (95-1394) در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود انجام شد. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم آبی (60 میلی متر تبخیر)، تنش کم آبی ملایم (120 میلی متر تبخیر) و تنش کم آبی شدید (180 میلی متر تبخیر) و کرت فرعی ترکیبی از دو فاکتور ارقام گلرنگ (گلدشت، سینا و صفه) و پرایمینگ بذر (بذور تیمارشده با اسید سالیسیلیک و بذور تیمار نشده) بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که تنش کم آبی باعث کاهش معنی دارصفات مورد بررسی ارقام گلرنگ در مقایسه با عدم تنش کم آبی شد، به طوری که تنش شدید کم آبی باعث کاهش ارتفاع بوته (15 درصد)، عملکرد دانه (29 درصد)، تعداد طبق در بوته (21 درصد)، تعداد دانه در طبق (22 درصد)، وزن طبق (17 درصد)، درصد مغز دانه (5 درصد)، درصد روغن دانه (4 درصد)، عملکرد روغن (36 درصد) و کلروفیل کل (32 درصد) و افزایش درصد پروتئین دانه (4 درصد) و میزان کاروتنوئید (17 درصد) نسبت به شرایط عدم تنش شد. نتایج تجزیه مرکب بیان گر بهبود صفات مورد بررسی در تیمار پرایمینگ نسبت به بذور شاهد در هر دو شرایط تنش و عدم تنش کم آبی بود. برهم کنش سال با آبیاری و رقم اثر معنی داری بر عملکرد دانه و عملکرد روغن داشت، به طوری که بیش ترین عملکرد دانه از رقم گلدشت و بیش ترین عملکرد روغن از رقم صفه در شرایط عدم تنش به دست آمد.

سیاه دانه به دلیل اثرگذاری های مختلف درمانی، از دیرباز به عنوان گیاه دارویی مورد توجه بوده است. به منظور بررسی تاثیر کاربرد کودهای ریزمغذی آهن و روی بر عملکرد و اجزای عملکرد بذر گیاه سیاه دانه در تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 93-1392 در اصفهان انجام گرفت. تیمار شوری آب آبیاری در سه سطح شاهد، 3.5 و 5 دسی زیمنس بر متر و محلول پاشی دو عنصر روی و آهن در سه سطح 0 (شاهد)، 0.1 درصد و 0.2 درصد در نظر گرفته شد. در این پژوهش چهارده صفت مربوط به رشد گیاه اندازه گیری و محاسبه شدند. نتایج تجزیه داده ها نشان داد که شوری آب آبیاری بر بیشتر صفات اثر معنی دار داشت. بر پایه جدول مقایسه میانگین ها شوری آب آبیاری باعث کاهش صفات اصلی مربوط به عملکرد دانه در سیاه دانه شد. با افزایش شوری از شاهد به 5 دسی زیمنس بر متر، عملکرد بذر و عملکرد زیست توده (بیوماس) به ترتیب 70 و 67 درصد کاهش یافتند و میزان بذرهای پوک یا بارور غیر عادی تا بیش از 1.5 برابر افزایش یافت. بر پایه جدول مقایسه میانگین ها، تاثیر محلول پاشی دو عنصر روی و آهن بر صفات مورد اندازه گیری روند نامشخصی را نشان داد. آزمایش های تکمیلی خاک نشان داد به رغم مشاهده نشانه های کمبود در تحقیقات پیشین در کشتزار، موجودی این دو عنصر در خاک بیش ازحد نیاز بوده و تاکید بر وجود پیشینه کمبود در این گیاه در تعیین نیاز به این دو عنصر کارآمد نیست.